Sredinom 2017. godine na mjestu izgradnje državnog zatvora u Vojkovićima tadašnji ministar pravde BiH Josip Grubeša i ministarka pravde Republike Srbije Nela Kuburović potpisali su Protokol o ustupanju source code programa. Potpisivanjem Protokola Ministarstvo pravde BiH dobilo je vremenski neograničeno pravo korištenja aplikacije za praćenje životnog ciklusa zatvorenika. Šest godina kasnije državni zatvor nabavlja usluge održavanja ovog sistema od firme koja se bavi proizvodnjom i prodajom sredstava za čišćenje.
Piše: Sanja Vasković
naslovna fotografija: Glas Srpske
Zavod za izvršenje kaznenih sankcija, pritvora i drugih mjera u Vojkovićima (državni zatvor) je u oktobru 2023. raspisao tender za usluge održavanja informatičkog sistema upravljanja životnog ciklusa zatvorenika ukupne vrijednosti 102.960 KM sa PDV-om. Iz Zavoda od ponuđača nisu tražili nikakve posebne tehničke specifikacije, jedini uslov je bio da posjeduje “potvrdu preduzeća Prozone IT Solution Novi Sad, Srbija da je ponuđač ovlašten za servisiranje i održavanje aplikacije upravljanja životnim ciklusom zatvorenika koji je instaliran u Zavodu za izvršenje kaznenih sankcija, pritvora i drugih mjera BiH”.
Tako je pisalo u tenderskoj dokumentaciji.
Pitanje je koliko firmi u BiH uopšte posjeduje ovu potvrdu i koji su uslovi da bi se ista dobila?
Ipak, postoji jedna, nalazi se u prolazu između zgrada u opštini Istočno Novo Sarajevo. Na vratima odavno stoji katanac, tek detaljim pregledom uviđate da je riječ o firmi “BETNER” doo. Ta firma osnovana krajem 2022. godine i bez radnika dobila je posao održavanja aplikacije za praćenje životnog ciklusa zatvorenika, iako prodaje sredstva za higijenu.
Očekivano, “BETNER” doo je jedina firma koja je poslala ponudu, koja je i prihvaćena. Zanimljivo je da je ponuda identične vrijednosti kao procijenjene, okruglo 88.000 KM bez, odnosno 102.960 KM sa PDV-om.
Zanimljivo je napomenuti i da je u izvještaju o finansijskoj reviziji Ministarstva pravde 2020. godine utvrđeno je da: “Ustupljena aplikacija za praćenje životnog ciklusa zatvorenika (source code) ni poslije tri godine od ustupanja nije evidentirana u poslovnim knjigama”. Evidentiranje nije izvršeno ni iduće godine.
“BETNER” doo- hrana, piće, ribe, mekušci i održavanje informacionih sistema
Već smo pomenuli da je firma osnovana krajem 2022. godine i da nema evidentiranih radnika na ovoj adresi.
Tako će, malo je reći sumnjiva firma nepoznata čak i stanovnicima opštine u kojoj se nalazi, dobiti pristup jedinstvenoj evidenciji koja sadrži spisak osuđenika te omogućava povezivanje s različitim organima, prije svega sa sudovima, tužilaštvima i policijskim upravama.
O potvrdi firmi “BETNER” odnosno da je ovlaštena za održavanje sistema za praćenje životnog ciklusa zatvorenika, iz kompanije “PROZONE IT Solution” Novi Sad, nisu htjeli govoriti, iako smo im poslali pitanja.
Prema dostupnim podacima vlasnik firme “BETNER” doo je Dejan Kujundžić, matična firma nalazi se takođe u Novom Sadu, ima milionske prihode i isključivo se bavi proizvodima za održavanje profesionalne higijene.
Pokušali smo razgovarati sa direktorom Kujundžićem da provjerimo kako firma koja se bavi proizvodnjom sredstava za čišćenje održava informatički sistem u državnom zatvoru međutim, glas sa druge strane žice nam je na ekavici rekao “da je direktor retko kada u Bosni”. Na mail takođe nije odgovorio.
Dvije firme povezane sa Ministarstvom pravde na jednoj adresi
Zanimljivo, na istoj adresi, u istoj kancelariji nalazi se i druga firma “Fair share” čija je djelatnost identična kao i sarajevske poslovnice BETNER-a, hrana, piće i slično.
Direktor ove firme je Nedžad Devedžić, a firma posluje isključivo sa Ministarstvom pravde u okviru čije nadležnosti je i pomenuti Zavod za izvršenje krivičnih djela, pritvora i sankcije u Vojkovićima. Od ove firme ministarstvo je nabavljalo jedino poklon pakete direktnim sporazumima do 6 000 KM da ne bi raspisivali tender. S druge strane, ova firma ima zaposlena tri radnika i prihod preko 800.000 KM u 2022. godini, iako je, pomenuli smo, na vratima katanac mjesecima, vjerovatno od registrovanja na ovoj adresi. No priče se ne zaustavlja tu, vlasnik firme “Fair share” je Dražen Galić, a isto ime i prezime pojavljuje se i kao vlasnik i direktor još jedne firme, “KADAL” doo Sarajevo, osnovane 2019. bez aktivnih računa i bez podataka o prihodima i rashodima, te svega početnim kapitalom od 2 000 KM.
“BETNER-u” svaki mjesec prihodi od državnog zatvora
Firma Betner doo Istočno Novo Sarajevo očigledno je osnovana da bi dobijala poslove od zatvora, s obzirom da od osnivanja nisu sarađivali sa drugim institucijama ili ustanovama u BiH.
Tako je ova firma za samo godinu dana za nabavku higijenskih sredstava i ostalih proizvoda za profesionalno čišćenje od Zavoda dobila čak 13 tendera ukupne vrijednosti 375.870 KM, u jednom tenderu samo su kese i vrećice građane BiH koštale 20.000 KM za potrebe zatvora.
Uvezana šema “BETNER”- zatvor- “Fair share”
Dio sredstava za profesionalno čišćenje kupljen od “BETNER”-a nabavljan je za vešeraj u zavoru. Žurnal info pisao je da zatvorenici svakodnevno peru veš za nekoliko sarajevskih hotela, a za svoj rad primaju i naknadu. Međutim, iz zatvora nisu htjeli reći koje firme su angažovane u posredovanju usluga pranja veša, ko dovozi i odvozi veš između hotela i zatvora?
Novinari Žurnala pronašli su jednu od tih kompanija, riječ je o pomenutoj “Fair Share” čije vozilo se nalazilo ispred jednog sarajevskog hotela.
Da Zavod za izvršenje krivičnih djela, sankcija i drugih mjera u Vojkovića dobro sarađuje sa odabranim firmama SPIN Info je pisao još ranije. Državni zatvor u Vojkovićima od osnivanja sve poslove vezano za računarske usluge povjerio je firmi “IBUSINESS” u vlasništvu Dimitrija Dragovića koja je od početka rada za dvije godine, prema podacima sa portal Akta.ba, od ove javne ustanove dobila 2.684.778 KM bez, odnosno 3.141.190 KM sa PDV-om.
Direktor Zavoda za izvršenje krivičnih sankcija, pritvora i drugih mjera Bosne i Hercegovine Siniša Perković na naša pitanja nije odgovorio.
