Uprava Rudnika mrkog uglja “Breza” d.o.o. Breza, koji je u 100 postotnom vlasništvu Federacije BiH, nije isplatila obaveze za poreze i doprinose za isplaćene plaće za prošlu godinu u iznosu od 11.867.977 KM, a ukupne neizmirene obaveze po ovom osnovu iznose 107.084.790 KM, utvrdili su federalni revizori u posljednjem izvještaju dajući RMU negativnu ocjenu.
To sve, ističu revizori, nije u skladu sa Zakonom o doprinosima, Pravilnikom o načinu obračunavanja i uplate doprinosa, Zakonom o porezu na dohodak i Pravilnikom o primjeni Zakona o porezu na dohodak.
– Prilikom isplate plaća zaposlenima Društvo vrši obračun poreza i doprinosa, ali ih ne
uplaćuje, što nije u skladu sa Zakonom. Porezi i doprinosi isplaćuju se samo prilikom penzionisanja i zbrinjavanja viška zaposlenika, navode revizori.
Iz Uprave RMU su prezentovali dokumente iz kojih se vide iznosi koji su uplaćeni u 2022. i 2023. godini, ali revizori tvrde da se radi o uplatama prilikom penzionisanja i zbrinjavanja viška zaposlenika.
– Društvo je ostvarilo gubitak u 2023. godini u iznosu od 16.116.472 KM, a tekućim sredstvima nije u mogućnosti blagovremeno izmirivati tekuće obaveze. Navedene okolnosti stvaraju sumnju u sposobnost Društva da nastavi sa vremenski neograničenim poslovanjem, smatraju revizori Ureda za reviziju institucija FBiH.
Niz nepravilnosti je utvrđen i tokom provođenja javnih nabavki. Tako su revizori uočili da kod provođenja postupaka javnih nabavki roba, usluga i radova u iznosu od najmanje 164.250 KM nije odabran pravilan postupak, a za nabavke u iznosu od najmanje 20.065 KM vršeno je dijeljenje predmeta nabavke, što nije u skladu sa Zakonom o javnim nabavkama.
– Plan javnih nabavki nije donesen u skladu sa stvarnim potrebama Društva zbog
toga što svi planirani postupci nisu provedeni. Tako je u martu prošle godine donesena odluka o pokretanju pregovaračkog postupka bez objave obavještenja, procijenjene vrijednosti od 75.000 KM, uz obrazloženje da su ispunjeni uslovi za primjenu člana 23. stav b Zakona o javnim nabavkama, tj. da se radi o dodatnim uslugama koje nisu uključene u prvobitno razmatrani projekat ili prvobitno zaključeni ugovor, ali koje usljed
nepredviđenih okolnosti postanu neophodne za izvršenje ili izvođenje u njima opisanih usluga i kada se takve dodatne usluge ne mogu tehnički ili ekonomski odvojiti od osnovnog ugovora bez većih nepogodnosti za ugovorni organ. Ugovor je potpisan 17. 4. 2023. godine u vrijednosti od 74.250 KM, pojašnjeno je u Izvještaju.
Društvo je iskazalo ukupne prihode 35.068.218 KM što je za 14.149.457 KM manje u odnosu na planirane i za 2.309.756 KM u odnosu na prethodnu godinu. Iako su tokom 2023. godine nastala značajna odstupanja ostvarenih od planiranih veličina,
Uprava nije usaglasila niti izvršila potrebne izmjena Plana poslovanja, radi njegovog prilagođavanja kretanjima na komercijalnom tržištu.
Iako Rudnik posluje sa gubitkom i nalazi se u veoma teškoj finansijskoj situaciji radnicima je isplaćivan regres za godišnji odmor, što su federalni revizori ocijenili neprimjerenim i neopravdanim. Također, Uprava je topli obrok obračunavala i isplaćivala u visini od 14 KM po danu.
– Potrebno je preispitati opravdanost isplate regresa s obzirom na to da se Društvo nalazi u teškoj finansijskoj situaciji i da je prethodne godine poslovalo sa gubitkom, a ostala primanja zaposlenih reducirati, shodno realnim mogućnostima Društva. Imajući u vidu činjenicu da Društvo posluje sa gubitkom i da se nalazi u veoma teškoj finansijskoj
situaciji, smatramo da nije primjereno ni opravdano isplaćivati regres za godišnji odmor, te da nije primjereno i opravdano isplaćivati naknadu za topli obrok veću od zakonski utvrđenih neoporezivih iznosa, istakli su federalni revizori.
Nisu prihvatili obrazloženje Društva da isplatu regresa vrše kako bi se izbjegli štrajkovi, odnosno prekidi u poslovanju, jer Društvo posluje sa gubitkom dugi niz
godina i nalazi se u veoma teškoj finansijskoj situaciji. Revizori su RMU Breza dali i niz preporuka, koje se u odnosu na ranije urađene revizije, uglavnom ponavljaju. Društvo poduzima aktivnosti na rješavanju nepravilnosti, ali se revizori, kako navode u Izvještaju, nisu uvjerili da se preporuke poštuju.
