Piše: Emir SULJAGIĆ
„Jer, svi Muslimani treba da znaju da bi pobjeda naših neprijatelja, neprijatelja Narodnooslobodilačke borbe, značila potpuno istrebljenje Muslimana, zato je svim Muslimanima jedini put Narodnooslobodilačka borba.“
Ova istorijska izjava pripada Nuriji Pozdercu. Izrečena je na prvom zasjedanju AVNOJ-a, u Bihaću, u novembru 1942. Kao i danas, Bihać je i tada bio većinski muslimanski grad, a ideja za napad i oslobađanje došla je, po riječima partizanskog generala Koste Nađa, upravo iz gradske partijske organizacije. Bihaćka republika bila je druga inkarnacija partizanske države u Bosni i Hercegovini. U njenoj prvoj inkarnaciji, to je također bilo u većinski muslimanskom kraju, u Foči.
Danas se ljudi koji smiju reći nešto slično ovome mogu nabrojati na prste jedne ruke; Nurija Pozderac bio bi proglašen radikalom i ekstremistom u „uljuđujućim“ demokršćanskim krugovima koje u našoj zemlji finansiraju neke evropske Vlade – Njemačka, između ostalog – odnosno četnikom u medijskom eko-sistemu SDA. Ljudi koji smiju reći da je sudbina muslimanskog stanovništva – hoćemo li opstati ili nestati, da citiram Ratka Mladića – direktno vezana za izborni rezultat stranaka lijevog centra u Bosni i Hercegovini, osuđeni su da biraju da budu ili meta brutalnih laži i objeda, ili da se povuku u „ilegalu“.
ŠEST GODINA UDALJAVANJA
Bosanskohercegovački lijevi centar je posljednjih najmanje šest godina proveo u „egzistenciji uzajamnog udaljavanja“, da citiram Envera Redžića. Naše međusobno udaljavanje manifestovalo se na cijeli niz načina: od međusobnih i ličnih obračuna, do cijepanja starih i formiranja novih političkih stranaka (U mjeri u kojoj sam i sam pridonio tome i u mjeri kojoj to bilo koga danas sprječava da razgovara o poslu koji je pred nama – o zajedničkom nastupu na izborima naime – koristim se ovom prilikom da se izvinim svima kojima sam lično mogao učiniti nažao, ili ih povrijediti teškom rječju: ničim drugim nisam ni mogao)..
Modernu državnost Bosne i Hercegovine definisali su doktrinarni komunisti: Osman Karabegović, Avdo Humo, Rodoljub Čolaković… Ali, ona ne bi bila moguća bez kooptacije bosanskohercegovačkog političkog centra, čije je najbolje osobine tokom Drugog svjetskog rata utjelovljivao Sulejman Filipović, kao što elokventno piše britanski istoričar Marko Attila Hoare u svojoj seminalnoj studiji Bosnian Muslims in World War Two.
Pozicija ljevice u tom smislu se još uvijek nije izmjenila: Bosnom i Hercegovinom se ne može upravljati bez podrške glavnog toka njenog muslimanskog stanovništva. Danas je, međutim, u javnom govoru u ovoj zemlji opšte mjesto da pripadati bilo gdje od lijevog centra do krajnje ljevice znači da je govor o državi neprihvatljiv: biti ljevičar znači starati se o komunalnim taksama, živoj ogradi i obnovljivoj energiji.
U laž o potrebi za razdržavljivanjem ljevice zamotan je mit o njenoj multietničnosti, odnosno manjku multietničnosti. Partizanski pokret, onaj čiju istoriju i tradiciji baštini ljevica u ovoj zemlji proizašao je, barem u prvim godinama, dominantno iz pobune srpskog seljaštva protiv genocidnog progona NDH. Partijska organizacija bila je uistinu multietnička i urbana: uoči ustanka najveća organizaciju KPJ u Bosni i Hercegovini bila je u Sarajevu, sa istinski multietničkim članstvom od 279 članova, od kojih su 93 bili Srbi, 63 muslimani, 61 Jevreji, 54 Hrvati i osam druge etničke pripadnosti. Ali, partija je 1941. godine bila samo multietnički i urbani vrh ogromnog ledenog brijega srpskog seljaštva. Da li to znači da je partija bila srpska? I da su antifašisti trebali odustati od borbe protiv okupatora dok se ne steknu uslovi i sve etničke grupe ne budu ravnomjerno zastupljene u partizanskom pokretu?
ŠTA JE BAKIRU DRAGAN
U sedmici koja je već iza nas, dogodilo se nekoliko važnih stvari, ali najvažnija je da su tri stranke lijevog centra – SDP, DF i GS – nakon početne zabune ustanovile o čemu mogu i žele da se međusobno dogovore: o predizbornoj koaliciji, odnosno izlasku na Opšte izbore 2018. godine pod istom zastavom. Ima jako mnogo razloga za to, ali najvažniji je budućnost ove zemlje, barem u kratkom roku.
Skoro je potpuno nepoznato da je Bakir Izetbegović prije izvjesnog vremena potegao u sjedište SDP-a da bi otvoreno, bez ikakvog uvijanja, tražio pristanak na izmjene Izbornog zakona koje zahtijeva Dragan Čović i HDZ. Na čast SDP-u, oni na to nisu pristali.
U novembru, nakon izbora se može dogoditi da Izetbegoviću i SDA ne bude trebao pristanak lijevog dijela političkog spektra da krene u brutalnu i otvorenu izdaju zemlje. Ne bi mu bio prvi put. Ni njemu ni SDA. Istorija zadnjih skoro tri decenije ove zemlje je istorija izdaja i kapitulacija koje je počinila SDA. Mi smo valjda prvi koji bi trebali nešto naučiti iz toga.
Ako poslije izbora ne budemo relevantni – a nećemo ako izađemo u tri kolone, na tri liste i sa dva kandidata za Predsjedništvo BiH – prvi čin SDA će biti potpisivanje kapitulacije. Biće to početak – ili bolje rečeno nastavak – procesa koji su naši ideološki preci zaustavili u Bihaću, na Prvom zasjedanju AVNOJ-a. Početak istrjebljenja bosanskih muslimana.
